Strona główna
Rozwój mowy dziecka
Rozwój mowy dziecka dzielimy na cztery okresy:
- (trwa od urodzenia do 1 roku życia), w tym czasie dziecko poznaje przedmioty i zaczyna kojarzyć nazwę z przedmiotem, poprawnie wymawia samogłoski: a, e, i oraz spółgłoski: m, b, n, d, t. Już kilka tygodni po narodzinach pojawiają się u dziecka pierwsze dźwięki ,,eheh"i ,,uhuh''. Oficjalnie nazywa się to wokalizacją. Dziecko mając otwartą buzię, wydaje samoistne dźwięki. Następnie w wieku około 2 miesięcy niemowlęta zaczynają gruchać – okres głużenia. Wydają one przy tym wszystkie dźwięki, jakie tylko człowiek może wydać, nawet te, które nie występują w języku macierzystym. Oznacza to, że nie mogły się nauczyć tych dźwięków przez imitację i że musza one istnieć w dziecku. Także dzieci głuche początkowo gruchają i gaworzą. Jednakże u dzieci, które siebie samych lub tez rodziców nie słyszą, gaworzenie to po około trzech miesiącach znika. Chociaż więc wydawanie dźwięków nie jest spowodowane imitacją, to jednak słyszana mowa pobudza dziecko do mówienia. Pomiędzy 7 a 10 miesiącem życia dźwięki, które nie należą do mowy ojczystej stopniowo zanikają, a dzieci zaczynają gaworzyć używając wyłącznie dźwięków, które słyszą w swym otoczeniu (poprzez naśladownictwo). Dzieci imitują nie tylko dźwięki , ale także intonację i melodię głosu matki. W pierwszym roku życia można usłyszeć, jak dziecko opowiada długie historie pełne niezrozumiałych słów, ale stosując intonację ludzi dorosłych.
- (trwa od 1 do 2 roku życia), w tym okresie dziecko używa już prawie wszystkich samogłosek - z wyjątkiem nosowych, oraz spółgłoski ;p, pi,b, m, t, d, n, k, j, ś, ź, ć, dź, ch; zna około 300 słów, wypowiedzi są głownie jednowyrazowe, które oznaczają przedmiot, czynność oraz stosunek dziecka do przedmiotu lub czynności);
- (w tym okresie -1,5-2-3 rok życia) dziecko wypowiada już poprawnie wszystkie samogłoski oraz spółgłoski: p, b, m, pi, bi, mi, f, w, fi, wi, k, g, ch, t, d, n, l; pojawiają się pierwsze zdania, początkowo złożone z 3 słów, później złożone z 4-5 słów;
- (przypada między 3 a 7 rokiem życia), dziecko trzyletnie porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski: p, pi, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li, ś, ź,ć, dź, j, k, ki, g, gi, ch; dziecko czteroletnie wymawia: s, z, c, dz; dziecko pięcio-, sześcioletnie wymawia: sz, cz, ż, dż, r; dziecko siedmioletnie ma utrwaloną poprawna wymowę wszystkich głosek oraz opanowana technikę mówienia, poprawna pod względem artykulacyjnym, gramatycznym i składniowym.
Etap rozwoju języka
|
Wiek wchodzenia w etap
|
- Krzyk
- Wokalizacja (głużenie)
- Gaworzenie
- Wzory intonacji
- Wypowiedzi jednowyrazowe
- Wypowiedzi dwuwyrazowe
- Formy odmiany wyrazów
- Pytania, przeczenia
- Budowanie rzadkich lub wysoce złożonych konstrukcji
- Dojrzałe mówienie
|
- narodziny
- 6 tygodni
- 6 miesięcy
- 8 miesięcy
- 1 rok
- 18 miesięcy
- 2 lata
- 2 i 1 roku
- 5 lat
- 10 lat
|
Prawidłowy rozwój mowy zależy od wielu czynników:
- Ogólnej sprawności narządów artykulacyjnych.
- Poziomu percepcji słuchowej, w skład której wchodzi :
ü słuch fizjologiczny;
ü słuch fonematyczny;
ü pamięć słuchowa;
ü umiejętność kojarzenia.
- Ogólnego rozwoju intelektualnego.
Jeżeli Twoje dziecko ma opóźniony rozwój mowy, nie czekaj zgłoś się o pomoc do logopedy !!!
Literatura:
Kaczmarek L.,Nasze dziecko uczy się mowy,Lublin 1966.
Aitchisson J.,Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, Warszawa 1991.
opracowała:
Aneta Tyburkiewicz neurologopeda